چهارگان گروه چهارنفرهای است که با هدف تجربهی چهارنوازیِ زهی ایرانی در بهار سال ۱۳۸۶ برای اجرای آثاری که برای این ترکیب از سازها تصنیف میشوند تشکیل شده است. ترکیب سازهای این گروه: دو کمانچه، قیچکآلتو و قیچکبم ظاهراً در همان بدو امر – دست کم از نظر منطقه و گسترهی صوتی – شباهت با نمونهی غربیِ آن (کوارتت کلاسیک) را به ذهن متبادر میکند که البته پر بیراه نیست اما بدیهی است ویژگیهای مختص این چهار ساز زهی-کمانهایِ ایرانی، از جمله رنگ صوتی، برخی تکنیکهای اجرایی و موارد متعدد دیگر، همگی دلایل روشنی هستند که این را از آن متمایز میکنند. اولین تجربههای همنوازی سازهای زهیِ ایرانی -بدون حضور سازهای مضرابی- به سالها پیش از این باز میگردد و در واقع نوازندهی برجستهی کمانچه اردشیر کامکار اولین موسیقیدانی است که از ترکیب مستقل سازهای زهی-کمانهای ایرانی (در شکلهای مختلف آن، از دو تا هشت ساز زهی و بدون استفاده از سازهای مضرابی) آثاری بدیع، خلق، اجرا و منتشر کرده است.
این برنامه به نوعی مطابق برنامههای معمول در سنت موسیقایی ایران، قطعاتی با همان گونههای معمول در موسیقی کلاسیک ایرانی را مانند پیشدرآمد، چهارمضراب، ضربی، رنگ و غیره به اجرا میگذارد. در انتخاب، تنظیم و یا ساخت قطعات، استفاده از آثار برخی گذشتگان کمانچهنواز و تنظیم آنها برای چهارگان و یا تصنیف قطعاتی بر اساس نغمات ردیف موسیقی ایرانی مورد نظر بوده است.
چهارگان ۲(کوارتت زهی ایرانی – برنامه بیات اصفهان)
آهنگسازان: علیاصغر بهاری، ابوالحسن صبا، موسیو هایک نومیان، احسان ذبیحیفر
تنظیم: احسان ذبیحی فر، حامد افشاری
ناشر: موسسهی فرهنگی هنریِ ماهور
سال انتشار: ۱۳۹۵
نوازندگان:
کمانچه ۱: احسان ذبیحی فر
کمانچه ۲: کیخسرو مختاری
قیچک آلتو: شیما شاه محمدی
قیچک بم: حامد افشاری
ضبط:
سمیه حبیبیان
آرمین کارباف و مهرناز محبتی (قطعه بهار)
میکس و تهیه نسخه نهایی: حامی حقیقی